پنل دوطرفه در برابر یکطرفه: نبرد نهایی برای انتخاب بهترین گزینه خورشیدی
تصمیم‌گیری بین پنل‌های خورشیدی یکطرفه و دوطرفه، تنها مقایسه قیمت اولیه نیست؛ این انتخاب، آینده انرژی و بازگشت سرمایه شما را تعیین می‌کند. در این راهنمای جامع، به جای لیست کردن ویژگی‌ها، این دو فناوری را در میدان واقعیت به رقابت می‌کشیم تا با چشمان باز انتخاب کنید.
مقایسه فنی: قلب ماجرا
بیایید از اساس شروع کنیم. طراحی این پنل‌ها چگونه است؟
- پنل یکطرفه (Monofacial): سرباز خط مقدم
مانند یک سرباز که تنها به جلو نگاه می‌کند، این پنل‌ها تمام تمرکز خود را بر جذب نور از سطح جلویی می‌گذارند. ساختاری ساده، قابل اعتماد و اقتصادی دارند. - پنل دوطرفه (Bifacial): استراتژیست دو بعدی
این پنل‌ها مانند یک استراتژیست کارکشته، همزمان از جبهه جلو و عقب عملیات انجام می‌دهند. با استفاده از سلول‌های نیمه‌شفاف یا شیشه‌ای در پشت، قادرند نور منعکس شده از زمین و محیط اطراف را نیز به برق تبدیل کنند.
تفاوت بازدهی پنل‌های یکطرفه و دوطرفه:
میزان انرژی تولیدی یکی از مهم‌ترین معیارها در انتخاب پنل خورشیدی است. پنل‌های یکطرفه تنها محدود به نور مستقیم خورشید هستند، در حالی‌که پنل‌های دوطرفه می‌توانند از نور بازتابی زمین، برف، آب یا سطوح روشن اطراف نیز استفاده کنند.طبق بررسی‌ها، پنل‌های دوطرفه تا ۵ الی ۲۰ درصد انرژی بیشتری نسبت به پنل‌های یکطرفه تولید می‌کنند؛ به‌ویژه در مناطقی که شدت نور پراکنده زیاد است. علاوه بر این، طراحی پنل‌های دوطرفه باعث می‌شود انتقال حرارت و تهویه بهتر انجام شده و راندمان در دماهای بالا حفظ شود.
تست محیطی بازدهی پنل‌های یکطرفه و دوطرفه در کارخانه Jinko:
کارخانه Jinko Solar برای اینکه در حالت واقعی تفاوت بازدهی پنل یکطرفه با دوطرفه bifacial را نشان دهد. آن‌ها را در شرایط مختلف محیطی بازتابی پنل‌های دو طرفه را با یکطرفه مقایسه کرده‌اند. پنل‌ها در زاویه ۳۰ درجه بسته شده‌اند، فاصله لبه پایینی تا زمین ۱.۲ متر است و در آرایه ۱.۵ کیلوواتی تست شده‌اند.
| پوشش سطح | بازدهی پنل یکطرفه | بازدهی پنل دوطرفه |
| رنگ سفید | بازدهی اسمی | بازدهی اسمی +۱۹ درصد |
| شن | بازدهی اسمی | بازدهی اسمی+ ۹ درصد |
| سیمان | بازدهی اسمی | بازدهی اسمی + ۷ درصد |
| چمن | بازدهی اسمی | بازدهی اسمی +۷ درصد |
| آب | بازدهی اسمی | بازدهی اسمی + ۶ درصد |
همچنین لازم به ذکر است که در این تست مشخص شد مدت زمان تولید برق توسط پنل دوطرفه ۱ ساعت بیشتر از پنل یکطرفه است( البته لازم به ذکر است که این یک ساعت در ساعت کمتابش هستند و تولید کمی دارند.
مقایسه فضای مورد نیاز و نگهداری پنل‌های یکطرفه با دوطرفه bifacial
پنل‌های یکطرفه انعطاف‌پذیری بیشتری در نصب دارند و روی انواع سقف‌ها و دیوارها قابل استفاده‌اند. از آنجا که تنها از سمت جلویی نور جذب می‌کنند، فاصله‌گذاری میان آن‌ها اهمیت چندانی ندارد. اما پنل‌های دوطرفه برای دستیابی به بهترین عملکرد باید در محیط‌های باز و بدون سایه نصب شوند. فاصله بیشتر از سطح زمین و میان پنل‌ها به آن‌ها کمک می‌کند نور بازتابی بیشتری جذب کنند. به همین دلیل، نصب آن‌ها در زمین‌های باز، نیروگاه‌های خورشیدی و پروژه‌های صنعتی به‌صرفه‌تر است و همچنین این پنل‌های دو طرفه امکان نصب بر سقف سوله‌ها را ندارند ( البته قابل نصب است اما افزایش تولیدی در کار نیست).
نگهداری و دوام پنل‌های یکطرفه و دوطرفه
از نظر دوام، پنل‌های دوطرفه به دلیل طراحی مقاوم‌تر، معمولاً عمر طولانی‌تری نسبت به پنل‌های یکطرفه دارند. هر دو نوع پنل به مراقبت و تمیزکاری دوره‌ای نیاز دارند، اما شرایط نگهداری آن‌ها متفاوت است:
پنل‌های یکطرفه: طراحی ساده‌تر دارند و معمولاً نگهداری آن‌ها راحت‌تر است. تنها سطح جلویی نیاز به تمیزکاری دارد.
پنل‌های دوطرفه: نیازمند دقت بیشتری هستند زیرا هر دو سطح باید تمیز بماند تا راندمان کاهش پیدا نکند. بک‌شیت‌های آن‌ها نیز در برابر عوامل محیطی مثل رطوبت یا اشعه فرابنفش حساس‌تر هستند.
جمع‌بندی پنل خورشیدی دوطرفه Bifacial یا یکطرفه
هرچه نیروگاه خورشیدی بزرگ‌مقیاس‌تر استفاده از پنل خورشیدی دوطرفه انتخابی بهتر است، حتی در ساده‌ترین زمین ۵ تا ۱۰ درصد تولید بیشتری دارد. تفاوتی که در سال اول اختلاف قیمت خرید ۳ تا ۱۰ درصدی را پوشش می‌دهد. پنل‌های دو طرفه برای محیط‌های کوچک، سقف سوله‌ها و جایی که پنل به سطح می‌چسپد پیشنهاد نمی‌شود و کاربردی ندارد. پنل‌های خورشیدی دوطرفه با توانایی جذب نور از هر دو طرف، راندمان بالاتر و دوام بیشتر، گزینه‌ای جذاب برای پروژه‌های بزرگ و بلندمدت هستند. با این حال، هزینه اولیه بالاتر و نیاز به فضای مناسب، ممکن است انتخاب آن‌ها را در برخی شرایط محدود کند.